مصاحبه اختصاصی کارن کراد با جناب مرتضی مستمند
مصاحبه اختصاصی کارن کراد با جناب مرتضی مستمند
1400/6/30
نوع:
مربیان
نویسنده: پرنیان ستوده
لطفا خودتان را معرفی بفرمایید.
به نام آنکه هستی نام از او یافت *** فلک جنبش زمین آرام از او یافت
مرتضی مستمند هستم، یک مهندس که در بچگی دوست داشتم خلبان شوم؛ اما گذر زمان و انتخاب رشته‌ای متفاوت باعث شد تا استخراج معدن را انتخاب کنم و با سقوطی آزاد به زیر زمین برم و زیبایی‌های خدا را در زیر زمین دنبال کنم. اما گذر زمان باعث شد که پس از دوره کارشناسی، به رشته مدیریت علاقمند شوم و در کارشناسی ارشد، رشته مدیریت کسب و کار را دنبال کنم.
در چه حوزه‌هایی مشغول به فعالیت هستید؟
در حال حاضر به طور تخصصی در حوزه ارزیابی طرح‌های سرمایه‌گذاری در صندوق نوآوری و شکوفایی به عنوان کارشناسی ارزیابی مشغول به فعالیت هستم؛ اما به عنوان منتور نیز در زمینه سرمایه‌گذاری با تعدادی از شرکت‌ها و پارک‌های علم و فناوری همکاری دارم. به عنوان یک فعال سرمایه‌گذاری علاقمند هستم تا بتوانم به تیم‌های زیادی کمک کنم که بتوانند علاوه بر شناخت کسب و کار خودشان، یک ارائه متفاوت برای جذب سرمایه نیز داشته باشند.
از چه سالی فعالیت در اکوسیستم استارتاپی را شروع کردید؟
در سال ۱۳۹۳ و زمانی که دانشجو بودم فعالیت خود را به عنوان یک محقق در یک شرکت مشاور مدیریتی آغاز کردم. در این شرکت در زمینه‌های تحقیقاتی و همچنین تدوین سند استراتژیک، طرح کسبوکار و امکان‌سنجی مشغول به فعالیت بودم و در تیرماه سال ۹۶ کار را رها کردم و تا پایان همان سال به خدمت مقدس سربازی رفتم. پس از پایان خدمت سربازی از ابتدای سال ۹۷ در "صندوق حمایت از توسعه صنعت زنبورداری کشور" به عنوان کارشناس تسهیلات و وصول مطالبات مشغول به فعالیت شدم و تا مرداد همان سال با آن شرکت به همکاری ادامه دادم؛ اما همکاری من با این تیم نیز به پایان رسید. پس از آن، با یکی از دوستانم به برگزاری رویدادهایی در زمینه "تندخوانی، فن‌بیان و سخنرانی و کسبوکار" پرداختم، اما متاسفانه شیوع ویروس کرونا، کار ما را با مشکل جدی مواجه کرد و همین سبب شد که من وارد دنیای دانش‌بنیان‌ها شوم و در شرکت "توانمندسازان فناوری‌های نوین" به عنوان مسئول توسعه کسب و کار و بعدها ارزیابی مشغول شده و بیش از یک سال با آن تیم به همکاری ادامه دهم. در نهایت، انتهای سال ۱۳۹۹ همکاری خود را به عنوان کارشناس ارزیابی سرمایه‌گذاری با "صندوق نوآوری و شکوفایی" آغاز کردم.
تا به حال چه استارتاپ‌های مشهور یا موفقی را تحت مربیگری خود داشته‌اید؟
با توجه به تعدد زیاد شرکت‌های تحت مشاوره، مربیگری یا حتی ارزیابی، نمی‌توان به تمام آن‌ها اشاره کرد. به صورت موردی یکی از استارتاپ‌های موفقی که به ارزیابی آن‌ها در این مدت پرداختم، استارتاپ "نوار" بوده است. همچنین، رصد بسیاری از استارتاپ‌ها نشان می‌دهد که خوشبختانه و به لطف خدا در زمینه توسعه کسبوکار و توفیقات اقتصادی، به دستاوردهای زیادی رسیده‌اند.
شما کمبود چه چیزهایی را در اکوسیستم استارتاپی کشور احساس می‌کنید؟
مهمترین ضعف تیم‌های استارتاپی توهم دانش آن‌ها است. این عزیزان که بعضاً بچه‌های پر تلاشی هم هستند، این تصور را از خود دارند که می‌توانند بدون هیچ دانش کسب‌و‌کاری به راحتی به سر منزل مقصود برسند. لذا، وجود یک خبره حوزه کسبوکار به عنوان مشاور، منتور یا مربی کنار این عزیزان می‌تواند به آن‌ها کمک کند تا از دانش و تجربیات خبرگان بیشترین بهره را ببرند و بنای مستحکمی را برای کسبوکار خود ایجاد کنند.
به نظر شما بزرگ‌ترین مشکل برای جذب سرمایه در اکوسیستم استارتاپی ایران چیست؟
به نظر بنده کمبود دانش و آشنا نبودن با ابزار مالی در دسترس و به خصوص روش تامین مالی سرمایه‌گذاری یکی از بزرگ‌ترین مشکلات آن‌ها است.
مشکل عمده بعدی، طرح‌هایی با جذابیت کم، تکراری بودن آن‌ها و نپرداختن به موضوعات جذاب برای سرمایه‌گذاری است؛ زیرا جامعه استارتاپی ما با کمبود نقدینگی مواجه است و شرکت‌ها و افراد ریسک سرمایه‌گذاری را بالا می‌بینند و سعی می‌کنند در طرح‌هایی ورود کنند که علاوه بر جذابیت، نوآور، مقیاس‌پذیر و استراتژیک باشند.
به عنوان یک منتور چه توصیه‌هایی برای رشد استارتاپ‌ها دارید؟
کسانی که کتاب‌های "اثر مرکب یا خرده عادت‌ها" را مطالعه کرده باشند، به یک جمله واحد خواهند رسید که می گوید: «اقدامات کوچک ولی پیوسته داشته باشید تا بتوانید به موفقیت برسید». درونمایه این جمله ثبات رویه و صبر در مسیر است. من به عنوان عضو کوچکی از این اکوسیستم به استارتاپ‌ها و اعضای آن‌ها توصیه می‌کنم که در مسیر خود به دنبال رشد یک‌شبه نباشند؛ زیرا همانطور که مستحضر هستند، ماهیت یک استارتاپ مقیاس‌پذیری است و اگر صبوری، ثبات و تلاش همراه هم داشته باشد، این اتفاق در کوتاه‌ترین زمان برای آن‌ها خواهد افتاد. همچنین توصیه اکید به بنیان‌گذاران استارتاپ‌ها دارم که در کنار دانش فنی خود، به یادگیری ابزار کسبوکار متناسب با موضوع خود بپردازند؛ زیرا به آن‌ها کمک خواهد کرد که بتوانند چارچوب‌های خود را بهتر بچینند و ساختارمندتر عمل کنند.
چه کتاب‌هایی را به کارآفرینان توصیه می‌کنید؟
کتب زیادی در حوزه کارآفرینی، کسب و کار و سرمایه‌گذاری موجود هستند؛ کتبی که بتوان به عنوان کپسول دانش از آن‌ها استفاده کرد می‌تواند به شرح زیر باشد:
- کتاب خلق مدل کسب و کار اثر الکساندر استروالدر و ایو پیگنیور
- کتاب طراحی ارزش پیشنهادی اثر الکساندر اوستروالدر، ایو پیگنیور، گرگ برنارد، آلن اسمیت
- کتاب بازیکن تیمی ایده‌آل ثر پاتریک لنچونی
- کتاب مدیریت پروژه برای مدیران غیرپروژه اثر کوری کوگن، سوزت بلیکمور، جیمز وود
- کتاب قلاب اثر نیر ایال
- کتاب هنر جذب سرمایه برای استارتاپ ها اثر آلخاندرو کرمدس
- کتاب نوپای ناب اثر اریک ریس
- کتاب با چرا شروع کنید اثر سایمون سینک
- کتاب از صفر به یک اثر پیتر ثیل
- تسلط بر سرمایه گذاری خطر پذر اثر جفری بوسگنگ
- کتاب طرح بازاریابی کسب و کارهای کوچک اثر آلن دیپ
- کتاب هوش فروش اثر جب بلانت
و کلی کتاب جذاب دیگر که می‌تواند به کارآفرینان کمک کند.
